Dankbaarheid: Zo eenvoudig, maar zo effectief!
In de drukte van ons moderne leven, waar we vaak bezig zijn met deadlines, doelen en verwachtingen, kan het gemakkelijk zijn om over het hoofd te zien wat écht belangrijk is. We kunnen snel vergeten wat we allemaal wél hebben. Dankbaarheid is een eenvoudige, maar krachtige vaardigheid die je leven kan verrijken. Hier leer je meer.
Dankbaarheid in het kort
Dankbaarheid is het gevoel van waardering en dankbaarheid voor de positieve dingen in ons leven. Het gaat niet alleen om het herkennen van grote mijlpalen, maar ook specifiek juist om het waarderen van de kleine dagelijkse momenten en gebeurtenissen. Het is een bewuste houding van erkenning en dankbaarheid voor de mensen, ervaringen en dingen die ons leven verrijken. Dit kan voor iedereen iets anders zijn.
We neigen naar het negatieve te kijken
Onderzoek laat zien dat maar liefst 80% van onze gedachten negatieve gedachten zijn! Daar bovenop zijn 95% van onze gedachten terugkerende gedachten. Dit is goed te verklaren. Negatieve gedachten zijn inderdaad een natuurlijk en evolutionair mechanisme dat oorspronkelijk diende als een vorm van bescherming voor de menselijke soort. Ze zijn geworteld in de evolutionaire geschiedenis en hebben ons geholpen te overleven en te gedijen in gevaarlijke omgevingen. Hier zijn enkele manieren waarop negatieve gedachten evolutionair en natuurlijk zijn als een vorm van bescherming:
Risicobeoordeling: Negatieve gedachten helpen ons om potentiële gevaren en bedreigingen te herkennen en te evalueren. Onze voorouders moesten voortdurend opletten voor roofdieren, voedseltekorten en andere risico's. Het vermogen om negatieve scenario's te overwegen, stelde hen in staat om proactief te handelen om zichzelf te beschermen.
Overlevingsmechanisme: Negatieve gedachten, zoals zorgen maken over mogelijke gevaren, dienden als een evolutionair overlevingsmechanisme. Dit hielp onze voorouders om waakzaam te blijven en snel te reageren op bedreigingen. Het is dus een heel functioneel mechanisme.
Herinnering aan fouten: Negatieve gedachten kunnen voortkomen uit de herinnering aan eerdere fouten of negatieve ervaringen. Deze herinneringen fungeren als een gids om herhaling van gevaarlijke situaties te voorkomen.
Sociale context: In de context van sociale interacties kunnen negatieve gedachten ons waarschuwen voor mogelijke conflicten, bedrog of verraad. Dit helpt ons om onze sociale banden te beschermen en te versterken.
Hoewel negatieve gedachten in veel gevallen nuttig zijn als beschermingsmechanisme, kunnen ze ook leiden tot overmatige stress, angst en depressie wanneer ze ongecontroleerd zijn. In de moderne wereld zijn veel van de gevaren die onze voorouders tegenkwamen verminderd, maar ons brein behoudt nog steeds dit oorspronkelijke mechanisme. Dit kan resulteren in overmatige zorgen en negatieve gedachten die ons welzijn kunnen schaden. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen het nut van negatieve gedachten als bescherming en het vermijden van overmatige stress en angst.
De Voordelen van Dankbaarheid
Het beoefenen en tonen van dankbaarheid heeft aanzienlijke voordelen voor ons welzijn en geluk. Studies tonen aan dat het trainen van dankbaarheid zorgt voor:
Verbeterde Mentale Gezondheid
Dankbaarheid kan helpen bij het verminderen van stress, angst en depressie. Mensen die regelmatig dankbaarheid beoefenen, hebben over het algemeen een betere geestelijke gezondheid, minder stress en ervaring meer plezier in het leven. Het verhoogt dopamine en serotonine in het brein, stimuleert het ‘‘plezier centrum’’ in het brein en reguleert stresshormonen. Een sterk aandeel hierin is het trainen van het verleggen van focus en perspectief.
Sterkere Relaties
Dankbaarheid versterkt relaties, zowel persoonlijk als professioneel. Het uiten van dankbaarheid naar anderen zorgt voor het versterken van banden, conflicten verminderen en wederzijds begrip vergroten. Op die manier is samenwerking makkelijker en zul je eerder tot de essentie komen.
Verhoogd Zelfvertrouwen en Tevredenheid
Dankbare mensen ervaren vaak een hoger niveau van zelfvertrouwen en tevredenheid. Ze hebben een positievere kijk op zichzelf, hun omgeving en kunnen beter met tegenslagen omgaan. Als jij dankbaarheid kunt vinden, ondanks eventuele tegenslagen, dan gaat je dit helpen in het vinden van geluk.
Fysieke Voordelen
Dankbaarheid heeft door de mentale voordelen ook een effect op je fysieke gezondheid. Mensen die dankbaarheid beoefenen ervaren een betere nachtrust, verlaagde bloeddruk en een sterker immuunsysteem. Dit is een gevolg van een vermindering van stress en een algehele verbetering van de stemming.
Hoe kan ik dankbaarheid trainen?
Het goede nieuws is dat iedereen dankbaarheid kan beoefenen en profiteren van de voordelen ervan. Hier zijn enkele praktische manieren om dankbaarheid in je dagelijks leven te integreren:
1. Start vandaag met oefenen
Begin of eindig je dag met het opnoemen of opschrijven (Dankbaarheidsdagboek) van drie dingen waarvoor je dankbaar bent. Dit helpt je bewust te worden van de positieve aspecten van je leven. Het kunnen kleine dingen zijn, zoals: ‘‘Ik ben dankbaar voor het leuke gesprek die ik op straat heb gehad’’, of ‘‘ik ben dankbaar voor de leuke tijd met een vriend’’, maar ook grote dingen, zoals: ‘‘Ik ben dankbaar dat ik een huis heb’’, of ‘‘ik ben dankbaar voor mijn partner’’. Het voelt aan het begin onwennig, maar oefening baart kunst. Het klinkt simpel, maar dit is een van de krachtigste manieren om gelukkiger te worden.
2. Uitdrukking van Dankbaarheid naar anderen
Laat anderen weten dat je dankbaar bent voor hun bijdrage aan je leven. Een eenvoudig 'dank je wel' kan een diepgaand effect hebben op je relaties. Iedereen vindt het fijn om zich gewaardeerd te voelen en dit te horen. Ook een simpele ‘‘bedankt’’ of ‘‘dat waardeer ik’’ tegen vreemden kan een hoop positiviteit brengen.
3. Mindfulness en Meditatie
Beoefen mindfulness en meditatie om je bewust te worden van het huidige moment en de positieve aspecten ervan.
Dankbaarheid is een eenvoudige, maar levensveranderende houding. Het herinnert ons eraan om te waarderen wat we hebben en helpt ons te groeien als individuen. Wil je er meer over leren of lezen, bekijk dan is het boek ‘‘Attitudes of gratitude’’ van M.J. Ryan.